ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒަކީ ކޮމިއުނިޓީ ސްކޫލް އިމާރާތް ކުރުމުގެ މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން ލ. ފޮނަދޫގައި އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ސްކޫލެކެވެ. ސްކޫލްގެ ބިންގާ އަޅާފައިވަނީ 1980 ވަނަ އަހަރު އޮކްޓޯބަރ މަހުގެ 20 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. ހިޖްރީ ސަނަތުން 1400 ވަނަ އަހަރު ޛުލްޙިއްޖާ މަހުގެ 11 ވަނައަށްވީ ހޯމަދު ދުވަހުއެވެ. ބިންގާ އަޅުއްވައިދެއްވީ އޭރު ހައްދުންމަތީގެ އަތޮޅުވެރިއަކަށް ހުންނެވި އަލްފާޟިލް އިސްމާޢީލް މުޙައްމަދު (ޖަންބު ދޮން އިސްމާޢީލް) އެވެ.
ސްކޫލް އިމާރާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށުމަށްފަހު ދިމާވި ދަތިތަކެއްގެ ސަބަބުން އިމާރާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ނުގޮސް ދުވަސްތަކަކަށް މަޑުޖެހޭގޮތްވިއެވެ. މިކަމުގެ ހައްލެއް ހޯއްދެވުމުގެ ގޮތުން މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޑިއުކޭޝަންގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތަޢުލީމު ކުރިއަރުވާ މަރުކަޒުގެ ޑިރެކްޓަރ އަލްއުސްތާޛް މުޙައްމަދު އިބްރާހިމް ލުޠުފީ ފޮނުއްވިއެވެ. ލުޠުފީ ފޮނަދުއަށް ދުރުވެ ވެރިންގެ މަޝްވަރާއާއި އެކު ފޮނަދޫގައި ތިބި އިމާރާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނާ ވާހަކަދައްކާ ކަން އޮތްގޮތް އޮޅުންފިލުވައިދެއްވާ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ ގޮތެއް ހަމަޖެއްސެވިއެވެ.
ސްކޫލް އިމާރާތްކޮށް ނިމި 1983 ވަނަ އަހަރު މޭމަހުގެ 7 ވަނަ ދުވަހު ސްކޫލް ހުޅުވައިދެއްވީ އޭރުގެ ތަޢުލީމީ ވަޒީރު އޮނަރަބަލް އަލްއުސްތާޛް މުޙައްމަދު ޒާހިރު ޙުސައިންއެވެ. ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒު ހުޅުވުނު އިރު ކިޔަވާކުދިންގެ ގޮތުގައި ޖުމުލަ ތިބީ 278 ދަރިވަރުންނެވެ. އޭގެތެރެއިން 79 ދަރިވަރުންނަކީ ލ. އަތޮޅު ފޮނަދޫ ފިޔަވައި އެހެން ރަށްރަށަށް ނިސްބަތްވާ ދަރިވަރުންނެވެ. މަރުކަޒު ހުޅުވި ކިޔަވައިދޭން ފެށުނުއިރު ކިޔވައިދިނުމުގެ މަސައްކަތާއި އިދާރީ މަސައްކަތް ކުރެއްވުމަށް ތިއްބެވީ އެންމެ 6 ބޭފުޅުންނެވެ. މި ހަ ބޭފުޅުންގެ ތެރެއިން ވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ހުންނެވީ މިހާރު މާވަސު ދާއިރާގެ ރައްޔިތުން މަޖިލީހުގެ ގޮނޑީގައި އިންނެވި ލ. މާވަށު ދުންފިނިގޭ ޢަބްދުލް ޢަޒީޒް ޖަމާލު އަބޫބަކުރެވެ.
ފުރަތަމަ ކިޔަވައިދޭން ފެށުނު އިރު ރަސްމީ ކުލާސްތައް ހަމަޖައްސާފައިވަނީ ގްރޭޑް 3 އާއި ހަމައަށެވެ. ރަސްމީކޮށް ތާވަލް ކުރެވިގެން އޭރު ކިޔަވައިދެނީ ދިވެހި، އިސްލާމް، އިނގިރޭސި، ހިސާބު އަދި ތިމާވެށި މި ފަސް މާއްދާއެވެ. މީގެ އިތުރުން އަމަލީ ފަންނުތަކާއި ހަށިގަނޑުގެ ތަރުބިއްޔަތުވެސް އޮވެއެވެ. މި ދެންނެވިގޮތަށް ކިޔަވައިދިނުމުގެ ކަންތައްތައް ކުރިއަށް ދިޔައިރު ރަސްމީ ތަޢުލީމުގެ އެންމެ މަތީ ކުންނަކީ ފަށާ ތަޢުލީމުގެ އޭރުގެ މިންގަނޑު ކަމަށްވާ ގްރޭޑް 5 އާއި ހަމައަށެވެ.
ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒުގައި ގްރޭޑް 7 އާއި ހަމައަށް ކިޔަވައިދޭން ފެށުނީ 1989 ވަނަ އަހަރުއެވެ. އަދި 1995 ވަނަ އަހަރު ޕްރީ އަށެއްގައި ކިޔެވި ދަރިވަރުންނާއި އޭރު ގްރޭޑް 7 ގެ ދަރިވަރުންނާއި އެކު ދެވުނު އެންޓްރޭންސް ޓެސްޓުން ގްރޭޑް 8 އުފެއްދޭވަރަށް ދަރިވަރުން ފާސްވެ. 1996 ވަނަ އަހަރު ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒުގައި ގްރޭޑް 8 އުފެއްދުމުގެ ހުއްދަ މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޑިއުކޭޝަނުން ދެއްވުން ވެގެންދިޔައީ ހައްދުންމަތި މިއަދު މިދެކޭ ތަރައްޤީއާއި ތަހްޒީބުގެ ބިންގާ ކަމުގައެވެ.
1996 ވަނަ އަހަރު ފެށިގެން ދިޔަ ޘާނަވީ ކުލާހުގެ ދަރިވަރުން ޘާނަވީ މަރުޙަލާގެ ކިޔެވުން ނިންމައި ޖީސީއީ އޯލެވެލް އިމްތިހާނާއި އެސްއެސްސީ އިމްތިހާނުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް އިށީންނީ 1998 ވަނަ އަހަރުއެވެ. އެއީ މި ދެ އިމްތިހާނު ލ. އަތޮޅުގައިވެސް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ބޭއްވުނު ފަހަރުކަން ފާހަގަ ކޮށްލަން ޖެހެއެވެ.
ޘާނަވީ ފެންވަރަށް ކިޔަވައިދިނުން ކުރިއަށްގޮސް އެ ހިސާބުން ކިޔެވުން ނިންމާލެވެން ނެތްކަމުގެ ޚިޔާލު އުފެދި މަރުކަޒުގެ ބެލެނިވެރިންނާއި ފޮނަދޫގައި ހުރި ސަރުކާރުގެ މުއައްސަސާތަކާއި އެކިއެކި އަމިއްލަ ފަރުދުންގެ މަސައްކަތުން 2004 ވަނަ އަހަރު ޖޫންމަހުގެ 25 ވަނަ ދުވަހު މަރުކަޒުގައި މަތީ ޘާނަވީ ކުލާސް އުފައްދައި ބިޒްނަސް ސްޓްރީމް ކިޔަވައިދޭން ފެށިއެވެ. ދަތިތަކަކާއި އެކު މަތީ ޘާނަވީ ނިންމައި އިމްތިޙާނުގައި ބައިވެރިވި ދަރިވަރުން ހޯދި ނަތީޖާތަކަކީ ހިތްހަމަޖެހޭފަދަ ރަނގަޅު ނަތީޖާތަކެއްކަން ފާހަގަ ކޮށްލެވެއެވެ.
1983 ވަނަ އަހަރު ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒު ހުޅުވުނު އިރު ތަނުގައި ހުރީ މައިގަނޑު 3 އިމާރާތެވެ. އެއީ ހަތަރު ކުލާސް ކޮޓަރީގެ ޖާގަ އޮންނަ ވަރުގެ މާލަމަކާއި (ކުރީގެ ޖަލްސާކުރާ ހޯލާއި) ވަކިންހުރި އެއް ކުލާސްކޮޓަރިއާއި އިޖްތިމާޢީ ތަޢުލީމުދޭ ކުލާސް ކޮޓަރި ހިމެނޭ ބަޔަކާއި ހެޑްމާސްޓަރު ހުންނަވާ ގެއާއި އޮފީސް އިމާރާތް ހިމެނޭ ބައެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ވަކިން ހަދާފައިވާ ކުޑަ ފާޚާނާ ބަރިއެއްވެސް ހުއްޓެވެ. ކުރިން މި ދެންނެވި އިމާރާތްތަކުގެ އިތުރުން މަރުކަޒުގައި 1994 ވަނަ އަހަރު 4 ކުލާސް ކޮޓަރި ހިމެނޭ އިމާރާތަކާއި ފާޚާނާ ބައރިއަކާއި (މިހާރު ބޭނުންކުރަމުން އަންނަ ފާޚާނާ ބަރި) ގުދަނެއް ހިމެނޭ އިމާރާތެއް އަޅާފައި ވެއެވެ. މި ދެންނެވި ހަތަރު ކުލާސް ކޮޓަރި ފިޔަވައި އެއްވެސް އިމާރާތެއް އޭރު ފަންގިފިލާ ކުރެވިފައެއް ނުވެއެވެ.
ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒަށް ކަރަންޓްގެ ޚިދުމަތް ލިބިފައިވަނީ 1988 ވަނަ އަހަރު ފޮނަދޫ އަމިއްލަ ފަރާތަކުން ހިންގަމުން ގެންދިޔަ ޖަނަރޭޓަރަކުންނެވެ. އެއީ ކުރިން ފޮނަދޫގައި ވެރިކަން ކުރެއްވި ބޭފުޅެއް ކަމަށްވާ ރާމިޒްގެ ގެއެއް ކަމަށްވާ މަޅަނބުގޭގައި ހުރި ޖަނަރޭޓަރަކުންކަން އަދުގެ ޖީލުތަކުގެ މަޢުލޫމާތަށްޓަކައި ބަޔާންކުރުން މުހިންމުކަމަށް ފެންނާތީ މި ނުކުތާ ފާހަގަ ކޮށްލަމެވެ.
ބެލެނިވެރިން އިސްނަންގަވައިގެން ސައިންސް ލެބޯރެޓަރީއެއް ޤާއިމުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފަށައި 2002 ވަނަ އަހަރުގެ މޭމަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހު ވަނީ ހުޅުވާފައެވެ. މިތަނުގައި ބޭނުންކުރާނޭ ބައެއް އާލާތާއި ކެމިކަލް ފޮނަދޫގެ އަމިއްލަ ފަރާތެއްކަމަށްވާ އެލްޕާސޯ މުޙައްމަދުފުޅު ހަދިޔާކޮށްފައި ވާކަމީ ފާހަގަ ކޮށްލަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ސައިންސް ލެބޯރެޓަރީ ހުޅުވުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި އޭރު ތަޢުލީމާބެހޭ ވަޒީރު ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅުގައި ކޮމްޕިއުޓަރ ލެބެއް ޤާއިމުކުރުމަށްޓަކައި އިމާރާތެއް ބެލެނިވެރިން ތައްޔާރުކޮށްފިނަމަ އެ ވުޒާރާގެ ފަރާތުން 15 ކޮމްޕިއުޓަރު ސިސްޓަމް ދެއްވާނެކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އެހިނދު ލިބިގެންދިޔަ ރަނުގެ ފުރުޞަތުގެ ބޭނުން ބެލެނިވެރިން ހިއްޕަވާ 2002 ވަނަ އަހަރު ނޮވެމްބަރ މަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހުގެރޭ ކޮމްޕިއުޓަރ ލެބެއް ހުޅުވޭވަރު ހެދިއެވެ.
1983 ވަނަ އަހަރު ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒު ހުޅުވި ކިޔަވައިދޭން ފެށުނުއިރު އުނގަންނައިދިނުމުގެ އެހީގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރާނޭ އެއްވެސް ވަޞީލަތެއް ނުހުރެއެވެ. އޭރުގެ މުދައްރިސުން ކިޔަވައިދެއްވީ އެ މުދައްރިސަކު ކިޔަވައިދޭ މާއްދާއަށް މުޤައްރަރުގައި ހިމެނިފައިވާ ފެންވަރަށް ބަލައިގެން އަމިއްލައަށް ބައިތައް ކަނޑައަޅައިގެންނެވެ. އެހީގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމަށް އޭރު ހަމައެކަނި ހުރީ ޔުނިޓް ފޮތްތަކެއްގެ ނަން ދެވިފައިވާ އިނގިރޭސި ފޮތްތަކަކާއި ދިވެހި ފޮތެކެވެ. އެހެން މާއްދާތަކަށް ތައްޔާރުވަނީ އެ މުދައްރިސަކަށް ލިބިފައިވާ މަޢުލޫމާތަށް ބަލައިގެން އޭގެ އެހީގައެވެ.
1986 ވަނަ އަހަރު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް މަރުކަޒަށް ޗާޕް މެޝިނެއް ލިބުނެވެ. އެއީ އަތުން އަނބުރައިގެން ޗާޕްކުރާ މެޝިނެކެވެ. 1999 ވަނަ އަހަރުވެގެންދިޔައީ ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒުގެ ވަޞީލަތްތަކަށް ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ލިބިގެންދިޔަ އަހަރަކަށެވެ. މަރުކަޒަށް ފުރަތަމަ ކޮމްޕިއުޓަރެއް ލިބުނީ އެ އަހަރުއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ކިޔަވައިދިނުމުގެ އެހީ ތައްޔާރުކުރުމާއި ޓެސްޓް ޕޭޕަރު ތައްޔާރުކުރުމުގެ މަސައްކަތަށް ވަރަށްބޮޑު ހަލުވިކަމަކާއި ފަސޭހަކަމެއް ލިބިގެން ދިޔައެވެ. ފުރަތަމަ ފޮޓޯކޮޕީ މެޝިނެއް ލިބުނީ 2000 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައެވެ. ހަމަ އެ އަހަރު އިތުރު ކޮމްޕިއުޓަރ ސިސްޓަމެއްވެސް ލިބިގެން ދިޔައެވެ. އެއީ ރާއްޖޭގެ ކިޔަވާކުދިން ސްކޫލް ނިންމާއިރު ކޮމްޕިއުޓަރުގެ އަސާސީ މިންވަރު އުނގަންނަވައިދެއްވުމަށް ސަރުކާރުން އެކުލަވާލެއްވި މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން ލިބުނު ކޮމްޕިއުޓަރ ސިސްޓަމެކެވެ. އޭގެފަހުން މިހާތަނަށް އައިއިރު ވަޞީލަތްތައް މިއަދު މިވަނީ ވަރަށްބޮޑަށް ތަރައްޤީވެފައެވެ.
ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ކިޔަވާކުދިންގެ ޖަމިއްޔައެއް އުފެދުނީ 1988 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. ސްކޫލްގައި ފުނަ، ކާނި، މަދޮށި އަދި ހެލަނބެލީގެ ނަމުގައި ހަތަރު ހައުސް އުފެއްދިއެވެ. އަދި ފަހުން ހެލަނބެލި ހައުސްގެ ނަންވަނީ ކުރެދި ހައުސްއަށް ބަދަލުކޮށްފައެވެ. ހައުސްތަކުގެ މެދުގައި ފުރަތަމަ ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތް ބާއްވާފައި ވަނީވެސް 1988 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. އޭގެ ދެއަހަރުފަހުން އަންހެންކުދިންނަށް ބަށި މުބާރާތް އަދި ފިރިހެންކުދިންނަށް ފުޓްބޯޅައާއި ވޮލީ މުބާރާތް ބާއްވަމުން ދިޔައެވެ. މިގޮތުގައި ކުރިއަށްގޮސް 1993 ގައި ފުރަތަމަ ނެޓްބޯޅަ މުބާރާތް ބޭއްވުނެވެ. އަދި 2000 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ބަށި މުބާރާތް ބޭއްވުން ހުއްޓާލާ އަންހެންކުދިންނަށް ވޮލީ އާއި ނެޓްބޯޅަ އަދި ފިރިހެން ކުދިންނަށް ވޮލީ އާއި ފުޓްބޯޅަ މުބާރާތްތައް ބާއްވަމުން ދިޔައެވެ.
1988 ވަނަ އަހަރު ހައުސް ޙަރަކާތްތަކުގެ އިތުރުން މަރުކަޒުގައި ސްކައުޓް ޙަރަކާތް ފެށިއެވެ. އޭރު ސްކައުޓް ލީޑަރަކަށް ހުންނެވި މިދިޔަ 2012 ވަނަ އަހަރުންފެށިގެން ސްކޫލްގެ ޕްރިންސިޕަލްގެ މަޤާމު ހުންނެވި ޢަބްދުﷲ ނަސީހް އެވެ. 2001 ވަނަ އަހަރު ޓެނިސް އެސޯސިއޭޝަންގެ ފަރާތުން ރާއްޖޭގެ ރަށްރަށުގައި ޓެނިސް ތަޢާރަފް ކުރުމަށް ހިންގެވި ޕްރޮގްރާމްގެދަށުން ފޮނުއްވެވި ކޯޗެއްގެ އެހީގައި ދައިވަރުންނަށް ޓެނިސް ކުޅޭން ދަސްކޮށްދޭން ފެށުނެވެ. 1994 ގައި ފެށުނު ކެޑޭޓް ޙަރަކާތް ކުރިއަށްގޮސް 100 ކެޑޭޓުންނާއި އެކު 1999 ގައި ކެޑޭޓުން ހުޥާކުރުމުގެ ފުރަތަމަ ރަސްމިއްޔާތު ބޭއްވިފައި ވެއެވެ. އަދި 2009 ވަނަ އަހަރު ސްކޫލްގައި ބޭންޑް އުފެދުނެވެ.
ލ. އަތޮޅު ތައުލީމީ މަރުކަޒުގެ ޙަޔާތުން 30 އަހަރު ވޭތުވިއިރު ތަން ހިންގެވުމަށް 27 ޕްރިންސިޕަލުން ޙަރަކާތްތެރި ވެފައިވެއެވެ.
ނޯޓް: މިއީ ލ. އަތޮޅު ތަޢުލީމީ މަރުކަޒަށް 25 އަހަރު ފުރުމުގެ މުނާސަބަތުގައި ޑޮކިއުމެންޓްރީއެއް ތައްޔަރުކުރުމަށް އޭރު މަރުކަޒުގެ މުދައްރިސެއްގެ ގޮތުގައި ޙަރަކަތްތެރިވެލެއްވި މިވަގުތު އަތޮޅު ކައުންސިލް މެންބަރެއްގެ ގޮތުގައި ހުންނެވި އިބްރާހިމް އަނީސާއި ސްކޫލްގެ ދޭސީ މުދައްރިސުން ލިޔެ ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ދިގު ރިޕޯޓަށް އަޙްމަދު ރަޝީދު ލިޔެވެފައިވާ ލިޔުމެކެވެ.
No comments: